Co jest potrzebne do uznania drzewa za pomnik przyrody?

Wiele osób zastanawia się, kiedy drzewo można uznać za pomnik przyrody. Jak wygląda taka ochrona, co się z tym wiąże, gdzie się zgłosić, gdy drzewo uznamy za obiekt wart uznania za pomnik przyrody?

Obiekt przyrodniczy, bo nie tylko drzewo, musi spełniać określone kryteria. Możesz się z nimi zapoznać w załączniku do usługi WS-13: „Kryteria uznawania tworów przyrody żywej i nieożywionej za pomniki przyrody„. W kryteriach znajdziesz m.in. tabelę, jaki obwód pnia konkretnych gatunków drzew mierzony na wysokości 130 cm, może być przesłanką do ubiegania się o uznanie za pomnik przyrody.

W skrócie za pomnik przyrody mogą zostać uznane twory zarówno przyrody żywej jak i nieożywionej, pojedyncze i skupiska. Chodzi np. o takie drzewa, wodospady czy głazy narzutowe, które mają szczególną wartość przyrodniczą, naukową, kulturową, historyczną, krajobrazową. Odznaczać się też powinny indywidualnymi cechami wyróżniającymi je od innych.

Od czego zacząć, by obiekt był uznany za pomnik przyrody?

Jeśli uważasz, że jakiś obiekt przyrodniczy wart jest uznania za pomnik przyrody, zgłoś go korzystając z formularza, który znajdziesz w opisie usługi WS-13. Możesz dodatkowo udokumentować wartość obiektu dokumentacją,  w tym fotograficzną. We wniosku krótko opiszesz obiekt i wskażesz jego lokalizację, dołącz też mapę. We wniosku również określasz położenie na konkretnej działce; wskazujesz też własność gruntu, na którym znajduje się obiekt.

Jak złożyć wniosek?

Formularz zgłoszenia wraz z załącznikami możesz złożyć osobiście w urzędzie lub drogą elektroniczną przez ePUAP. Możesz to zrobić jako osoba fizyczna, ale też np. firma czy stowarzyszenie. Poza ePUAP miejscem przyjmowania dokumentów są dzienniki podawcze Urzędu Miasta Krakowa. Możesz wysłać wniosek pocztą na adres: Wydział Środowiska,  Klimatu i Powietrza, os. Zgody 2, 31-949 Kraków, a także mailem na adres: ws.umk@um.krakow.pl.  

Kiedy będzie decyzja?

Wnioskowany do uznania za pomnik przyrody obiekt staje się nim dopiero, gdy zdecyduje o tym rada miasta w drodze uchwały.

Zanim jednak do tego dojdzie:

• na pierwszym etapie pracownik urzędu, konkretnie Wydziału  Środowiska, Klimatu i Powietrza, w ciągu miesiąca od złożenia wniosku sprawdzi obiekt w terenie i sporządzi notatkę służbową – otrzymasz informację o wyniku takich oględzin,
• w przypadku, gdy obiekt przyrodniczy spełnia przesłanki do ochrony trafia na listę propozycji pomników przyrody; urząd musi się też skontaktować z właścicielem nieruchomości, na której zlokalizowany jest dany obiekt,
• po weryfikacji listy projektowanych pomników przyrody wykonywana jest dokumentacja przyrodnicza i geodezyjna, potwierdzająca wstępną ocenę dokonaną przez pracownika urzędu,
• gdy potwierdzone zostaną wyjątkowe walory obiektów przyrodniczych z listy, przygotowywany jest projekt uchwały Rady Miasta Krakowa,
• projekt podlega konsultacjom społecznym oraz uzgodnieniom z innymi podmiotami, m.in. z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Krakowie,
• w przypadku przyjęcia uchwały przez Radę Miasta Krakowa, obiekt uznany za pomnik przyrody zgłaszany jest m.in. do rejestru form ochrony przyrody prowadzonego przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.

Jak wygląda ochrona pomnika przyrody?

Prezydent Krakowa sprawuje nadzór nad pomnikami przyrody w mieście. O ich stan dba  zarządca terenu, przy współpracy z Urzędem Miasta Krakowa. Miasto w ramach opieki uzupełnia oznakowanie pomnika, gdy chodzi o drzewa pomnikowe sprawdza stan zdrowotny oraz zleca wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych i zabezpieczających, aby utrzymać je we właściwej kondycji.