Jak to jest z jakością powietrza w Krakowie?
Poprawa jakości powietrza jest zadaniem trudnym, składającym się z wielu wątków wymagających ciągłej koordynacji i analizy, a także kreowania wśród mieszkańców prospołecznych i proekologicznych postaw. Kraków osiągnął w tym zakresie ogromny sukces, zwieńczony wprowadzeniem na terenie miasta zakazu stosowania paliw stałych od 1 września 2019 r. Efekty wszystkich działań, przez lata konsekwentnie realizowanych przez miasto, pokazują nam dzisiaj, że kierunek był słuszny i widocznie przybliżył nas do celu, jakim jest osiągnięcie czystego powietrza w mieście. Ocena jakości powietrza za rok 2020 pokazała, że stężenie średnioroczne pyłu zawieszonego PM10 na wszystkich stacjach monitoringowych znajdujących się na terenie Krakowa wskazywało wartości zgodne z normą.
Miasto Kraków nadal będzie podejmowało wszelkie możliwe działania, które prowadzić będą do dalszej poprawy jakości powietrza. Obecnie działania Krakowa skoncentrowane są na ograniczeniu zanieczyszczeń pochodzących z transportu oraz emisji napływowej z gmin sąsiadujących z miastem, dlatego Gmina postawiła sobie za cel intensywne oddziaływanie na gminy ościenne poprzez dzielenie się doświadczeniami i promowania polityki niskoemisyjnej. Równolegle Kraków prowadzi intensywne działania na rzecz wsparcia mieszkańców w termomodernizacji budynków i instalacji odnawialnych źródeł energii.
Jak to jest z jakością powietrza w Krakowie?
Poprawa jakości powietrza jest zadaniem trudnym, składającym się z wielu wątków wymagających ciągłej koordynacji i analizy, a także kreowania wśród mieszkańców prospołecznych i proekologicznych postaw. Kraków osiągnął w tym zakresie ogromny sukces, zwieńczony wprowadzeniem na terenie miasta zakazu stosowania paliw stałych od 1 września 2019 r. Efekty wszystkich działań, przez lata konsekwentnie realizowanych przez miasto, pokazują nam dzisiaj, że kierunek był słuszny i widocznie przybliżył nas do celu, jakim jest osiągnięcie czystego powietrza w mieście. Ocena jakości powietrza za rok 2020 pokazała, że stężenie średnioroczne pyłu zawieszonego PM10 na wszystkich stacjach monitoringowych znajdujących się na terenie Krakowa wskazywało wartości zgodne z normą.
Miasto Kraków nadal będzie podejmowało wszelkie możliwe działania, które prowadzić będą do dalszej poprawy jakości powietrza. Obecnie działania Krakowa skoncentrowane są na ograniczeniu zanieczyszczeń pochodzących z transportu oraz emisji napływowej z gmin sąsiadujących z miastem, dlatego Gmina postawiła sobie za cel intensywne oddziaływanie na gminy ościenne poprzez dzielenie się doświadczeniami i promowania polityki niskoemisyjnej. Równolegle Kraków prowadzi intensywne działania na rzecz wsparcia mieszkańców w termomodernizacji budynków i instalacji odnawialnych źródeł energii.
Cel: zwiększenie wykorzystania energii odnawialnej
Promowanie instalacji OZE pozwala uniezależnić się od paliw kopalnych, co w czasie szybko postępujących zmian klimatycznych staje się koniecznością. Strategia Komisji Europejskiej „Europejski Zielony Ład” ma na celu przekształcenie Europy w kontynent neutralny dla klimatu. W związku z tym, umożliwienie wsparcia OZE w sposób systematyczny i stopniowy daje możliwość przeciwdziałania postępującym zmianom. Najprostszym sposobem ograniczania efektu cieplarnianego jest zmniejszenie emisji dwutlenku węgla przez redukcję spalania paliw, a także rozwój sektora energii opartego na odnawialnych źródłach energii (energia słoneczna, geotermalna, wiatrowa, wodna). Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w budynkach, jako element działań mających na celu osiągniecie neutralności klimatycznej w Krakowie zostało dostrzeżone przez mieszkańców Krakowa, biorących udział w Krakowskim Panelu Klimatycznym. Rekomendacje wypracowane przez Panelistów w dużym stopniu korespondują z zakresem działań podejmowanych przez Gminę (np. dofinansowanie mieszkańców w instalacji odnawialnych źródeł energii i termomodernizacji. Paneliści zarekomendowali także uruchomienie programu dofinansowań dla budynków wielorodzinnych oraz uruchomienie centrum edukacji w zakresie odnawialnych źródeł energii. Jest to ważny sygnał, który potwierdza, że plany miasta cieszą się poparciem mieszkańców.
Gmina Miejska Kraków wspiera mieszkańców w termomodernizacji budynków jednorodzinnych oraz montażu odnawialnych źródeł energii. Instalacje OZE tj. pompy ciepła mogą być alternatywą w przypadku potrzeby dokonania zmiany systemów grzewczych np. starych lub zepsutych pieców gazowych, na bardziej ekologiczny rodzaj ogrzewania. Montowanie ogniw fotowoltaicznych przynosi z kolei szereg korzyści, m.in. uniezależnienie od podwyżek cen prądu, co może być kluczowym elementem wpływającym na poprawę sytuacji finansowej gospodarstw domowych w Krakowie. Miasto wspiera i umożliwia mieszkańcom bycie prosumentami, czyli jednocześnie producentami i konsumentami energii elektrycznej. Dzięki systemowi opustu, czyli bezgotówkowemu rozliczeniu energii elektrycznej, nadwyżkę wyprodukowanej energii można przekazać do sieci energetycznej, a następnie odebrać w czasie zwiększonego zapotrzebowania np. w nocy, w zimie. Inną zaletą fotowoltaiki jest wytwarzanie energii elektrycznej z darmowej, odnawialnej energii słonecznej w sposób bezemisyjny.
Rys. Zasady działania instalacji fotowoltaicznej
Termomodernizacja budynków wpływa znacząco na zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną, a to w następstwie powoduje zmniejszenie ilości spalanego surowca energetycznego, a więc mniejszą emisję gazów, w tym gazów cieplarnianych, do powietrza. Z uwagi na zmniejszenie zapotrzebowania na energię zmniejszeniu ulegają także koszty ponoszone na ogrzewanie budynku.
Rys. Zalety termomodernizacji
Krakowianie są bardzo zainteresowani inwestowaniem w proekologiczne rozwiązania technologiczne. Programy dotacyjne umożliwiające otrzymacie wsparcia finansowego na instalację paneli fotowoltaicznych, pomp ciepła i kolektorów słonecznych, a także przeprowadzenie termomodernizacji cieszą się ogromną popularnością. W naborze w 2021 roku do Wydziału ds. Jakości Powietrza wpłynęło ponad 200 wniosków o udzielenie dotacji w ramach Programu termomodernizacji budynków jednorodzinnych dla Miasta Krakowa oraz blisko 2000 wniosków o udzielenie dotacji w ramach Programu rozwoju odnawialnych źródeł energii na obszarze Gminy Miejskiej Kraków, z czego 1600 dotyczyło dofinansowania do paneli fotowoltaicznych. Informacje na temat warunków udzielania dotacji można znaleźć pod adresem www.bip.krakow.pl.
Rys. Trzy kroki do oszczędzania energii
Informacje na temat działań Gminy Miejskiej Kraków na rzecz poprawy jakości powietrza, korzyści wynikających z instalacji odnawialnych źródeł energii i przeprowadzenia termomodernizacji oraz dostępnych źródeł wsparcia można uzyskać w
Krakowskim Centrum Doradztwa Energetycznego,
działającym w strukturach Wydziału ds. Jakości Powietrza UMK, pod adresem Rynek Podgórski 1
lub pod numerem telefonu 12 616-88-48.