Zezwolenie na usuwanie drzew

Proces zamierania drzew w miastach jest z reguły szybszy niż na terenach podmiejskich. Wynika to z wielu czynników takich jak m.in zanieczyszczenie powietrza, gleby, ograniczenia swobodnego rozrastanie się koron i korzeni, czy również większego ryzyka uszkodzeń mechanicznych.

Każde drzewo osiągnie kiedyś stan, w którym konieczne będzie jego usunięcie. W przypadku drzew rosnących z dala od jakichkolwiek zabudowań i miejsc koncentracji ludzi lub innych zdrowych drzew można pozwolić takiemu egzemplarzowi stać do czasu, aż się wywróci lub złamie. Jednak w zurbanizowanej przestrzeni miejskiej, pozostawianie drzew do naturalnej śmierci podnosi ryzyko powstania zagrożenia dla ludzi i mienia. W ścisłej tkance miejskiej, zarówno służby komunalne, jak i właściciele prywatni muszą działać prewencyjnie: poddawać drzewa ciągłej obserwacji, pielęgnacji, a w razie stwierdzenia zagrożenia podjąć działania zmierzające do ich usunięcia.

Powodem usuwania drzew może być również kolizja z inwestycją. O możliwości zabudowy danego terenu nie decyduje zezwolenie na wycinkę drzew, ale miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego lub w przypadku ich braku decyzje ustanawiające warunki zabudowy. Na takich terenach drzewa nie mogą stanowić jedynej przeszkody w realizacji inwestycji. Jeżeli na terenie inwestycji występują cenne egzemplarze drzew, których rokowania na dalszy wzrost są dobre, to inwestor powinien wkomponować je w planowaną zabudowę. Jeżeli natomiast uniemożliwiają one zagospodarowanie działki zgodnie z otrzymanymi warunkami technicznymi, to jedynym działaniem jaki może podjąć urząd jest określenie właściwej, i możliwej do wyegzekwowania rekompensaty przyrodniczej czyli zobligowanie inwestora do nasadzenia nowych drzew w zamian. Tereny inwestycyjne są bardzo często porośnięte zielenią niepielęgnowaną przez wiele lat. Takie drzewa, w zależności od gatunku, pomimo iż często są dobrej witalności, nie stanowią bazy dla przyszłego zagospodarowania terenu, ponieważ stres drzewa związany z przekształcaniem terenu w bezpośrednim sąsiedztwie doprowadzi do jego obumierania. Są one również bardziej wrażliwe na czynniki atmosferyczne, ponieważ nowe zagospodarowanie terenu przeważnie zmienia warunki przewietrzania, do których drzewo było przyzwyczajone. Dlatego bardziej racjonalnym działaniem jest wypracowanie rekompensaty przyrodniczej z nowych nasadzeń na terenie inwestycji.

Przepisy ustawy o ochronie przyrody, określają szereg przesłanek, w których drzewo można usunąć bez zezwolenia. Najistotniejszym dla mieszkańców są wymiary drzew które podlegają ochronie.

Obecnie przepisy dzielą drzewa na trzy grupy w zależności od gatunku:

1. topole, wierzby, klony jesionolistne lub srebrzyste nie wymagają zezwolenia jeżeli obwód pnia na wys. 5 cm nie przekracza 80 cm;
2. dla kasztanowców zwyczajnych, robinii akacjowych, platanów klonolistnych obwód ten wynosi 65 cm;
3. natomiast dla pozostałych gatunków 50 cm.

Zezwolenia nie wymaga również usuwanie drzew owocowych z terenów prywatnych, bez względu na ich rozmiar, przy czym na terenach zabytkowych nogą one podlegać ochronie konserwatora zabytków. Szczegółowy wykaz wszystkich przypadków w których nie jest wymagane zezwolenie określa art. 83f ust. 1 ustawy o ochronie przyrody.

Usunięcie pozostałych drzew wymaga kontaktu z Wydziałem Kształtowania Środowiska Urzędu Miasta Krakowa, konserwatorem zabytków (Miejskim lub Wojewódzkim – na terenach wpisanych do rejestru zabytków), lub marszałkiem województwa (Zespół Parków Krajobrazowych – dla terenów własności Gminy Kraków).

Osoby fizyczne, chcące usunąć drzewa z własnych nieruchomości dokonują zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa. Wzór formularza jest dostępny w Biuletynie Informacji Publicznej pod procedurą WS-119. W tym trybie można usuwać drzewa z nieruchomości na których nie jest prowadzona działalność gospodarcza i nie będzie składany wniosek o pozwolenie na budowę związaną z działalnością gospodarczą. Jednak jeżeli w terminie 5 lat od dokonania oględzin wystąpiono o wydanie decyzji o pozwolenie na budowę związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej, na terenie na którym rosło usunięte drzewo, to właściciel musi się liczyć z nałożeniem opłaty za usunięte drzewa. Opłata ta nie jest nakładana jeżeli osoba fizyczna buduje np. dom jednorodzinny.

Prawo do usunięcia drzewa w trybie zgłoszenia uzyskuje się po 14 dniach od oględzin (milcząca zgoda), chyba ze w tym czasie zostanie wydana decyzja sprzeciwu.

Inne podmioty zamierzające usunąć drzewa z własnych nieruchomości składają wnioski zgodnie z procedurami WS-21 lub WS-20 (BIP). Procedura WS-21 dotyczy usunięcia z powodów sanitarnych, czyli obumarcia drzewa, stwierdzenia uszkodzeń przez szkodniki, zagrożenia dla obiektów budowlanych itp. Procedura WS-20 dotyczy kolizji drzew z zamiarami inwestycyjnymi (z zastrzeżeniem opisanego wyżej przypadku budowy domu jednorodzinnego na własne potrzeby). Obie te procedury wymagają zgromadzenia większej niż w zgłoszeniu ilości dokumentów (załączników), adekwatnie do celu usunięcia drzewa.

Prawo do usunięcia drzewa przysługuje w terminie wskazanym w decyzji zezwalającej na wycięcie, liczonym od dnia uprawomocnienia się tej decyzji.

Wydane zezwolenie przeważnie zawiera obowiązek posadzenia w zamian nowych drzew o określonych gatunkach i ilości, oraz w określonym terminie i miejscu.