Czy warto przesadzać drzewa?

Jakie są warunki przesadzania drzew?

 

Przesadzenie drzew jest pochodną sadzenia, z tą różnicą, że drzewa przeznaczone do sadzenia są do tego przygotowywane w szkółce, co nosi nazwę szkółkowania. Polega to na podcinaniu korzeni w celu zagęszczenia systemu korzeniowego. Im większe drzewo, tym większa ilość szkółkowań. Dla średniej wielkości sadzonki jest to proces powtarzany kilkukrotnie w okresie produkcji drzewa w szkółce. Drzewa przeznaczone do przesadzania powinny być wartościowymi, najlepiej zdrowymi i prawidłowo wykształconymi okazami. Wynika to z dwóch czynników. Po pierwsze przesadzanie jest ogromnym stresem fizjologicznym dla rośliny, stąd okazy osłabione, chore, uszkodzone, mogą nie przetrwać tego procesu. Po drugie jest to operacja kosztowna. Dla dużych drzew koszt wynosi przynajmniej kilkudziesiąt tysięcy złotych. Ważnym warunkiem jest możliwość „pobrania” drzewa. Niestety wiele z nich rośnie blisko sieci, budynków, korzenie rozwija pod chodnikami. Wtedy przesadzenie, zwłaszcza ze względu na proces przygotowania, może okazać się niewykonalne. Drugim warunkiem uzupełniającym jest istnienie nowego miejsca, w którym drzewo będzie mogło rosnąć na nowo. Metodę przesadzenia stosuje się wtedy, gdy drzewo w miejscu, w którym rośnie nie może pozostać, głownie z przyczyn zmian w organizacji przestrzeni, a najprościej
mówiąc w wyniku inwestycji.

 

Co decyduje o powodzeniu przesadzania?

 

Jeśli okaże się, że drzewo nadaje się do przesadzenia, należy podjąć kilka ważnych kroków. Najpierw należy przygotować system korzeniowy do przemieszczenia. Oznacza to, że musimy wykonać redukcję tego systemu do rozsądnych wielkości. Jego średnica powinna być co najmniej 3,5 razy większa niż obwód mierzony na wysokości 1,3 metra. Aby tak zmniejszyć system korzeniowy, trzeba ten proces rozłożyć na dwa lub 3 etapy w trakcie sezonu wegetacyjnego w odstępach co najmniej 2-miesięcznych. Pozwala to na stopniową regenerację systemu po redukcji. Gdy jest tak przygotowany, należy spojrzeć na całe drzewo, zwłaszcza na koronę i wykonać pielęgnację, odciążenie konarów, być może wewnętrzne zabezpieczenia. Wbrew utartemu przekonaniu, redukcja korony nie jest zawsze konieczna, a w wielu przypadkach może okazać się szkodliwa. Bezzasadne zmniejszanie aparatu asymilacyjnego, czyli liści, jest dodatkowym stresem, którego bez wyraźnej potrzeby należy unikać.

 

Czy każde drzewo można przesadzić ?

 

To pytanie ma dwa obszary: techniczny oraz przyrodniczy. Techniczne, przy uwzględnieniu obecnych możliwości i dostępności środków finansowych, można przyjąć, że każde drzewo możemy przesadzić. O ile nie ma wcześniej omówionych przeszkód przestrzennych czy infrastrukturalnych. Jednakże z punktu widzenia przyrodniczego należy postawić sobie pytanie: czy warto? Jeśli drzewo jest chore, uszkodzone, bardzo stare, zabieg ten może nie przynieść pozytywnych skutków. Zazwyczaj stres związany z przesadzaniem jest dla takiej rośliny zbyt duży, że podda się i usycha. Ponadto przesadzanie gatunków krótkowiecznych, o ekspansywnych

 

systemach korzeniowych, źle znoszących zmiany warunków wodnych i gruntowych takich jak: brzozy, często topole, wierzby, niektóre klony i jesiony, może przynieść wątpliwe skutki. W takim przypadku bardziej wartościowym rozwiązaniem będzie nasadzenie zastępcze, które zrekompensuje w ekosystemie stratę drzewa. Z powyższego wynika, że najłatwiej przesadzać okazy wolno rosnące, o mniejszych gabarytach. Każdorazowo warto rozważyć co będzie lepsze dla drzewa, gdyż uporczywe trwanie przy jednym rozwiązaniu, zwykle nie prowadzi do konstruktywnych rozwiązań.

 

Czym jest przesuwanie drzew?

 

Bardzo duże drzewa, podobnie jak budynki i inne obiekty są bardzo trudno przemieszczalne. Czasami jednak podejmuje się decyzje o ich przesunięciu. Znany jest przykład z okresu międzywojennego w Krakowie, gdzie z pomocą wojska przesunięto lipę na Plantach. Zdjęcie każdy może odnaleźć w Narodowym Archiwum Cyfrowym. Do takiego zabiegu drzewo należy przygotować. Trzeba zapewnić donicę, czyli zabezpieczenie systemu korzeniowego. Musi być ona duża, gdyż chcemy zachować możliwie dużo korzeni. Nie musi być stała, lecz tymczasowa, rozbieralna. Drugim elementem jest przygotowanie toru przesunięcia, czyli rowu prowadzącego od miejsca wzrostu do miejsca docelowego. Takie prace są bardzo czasochłonne, ale w przypadku wielu inwestycji możliwe do wykonania ze względu na planowane prace ziemne. W ten sposób można uratować nawet bardzo duże osobniki, pod warunkiem braku utrudnień przestrzennych i infrastrukturalnych.

 

Czy zawsze się to opłaca?

 

Operacja przesunięcia drzewa jak wcześniej zauważono jest kosztochłonna. Zatem opłacalność ze względu na kaprys lub chwilową decyzję jest wątpliwa. Jeśli mamy do czynienia z większą inwestycją oraz ze szczególnie cennymi okazami, warto to jednak rozważyć, gdyż wówczas proces nie będzie aż tak finansowo dokuczliwy. Zwykle tego typu decyzje nie są podejmowane ze względu na koszty, a raczej z chęci ochrony najcenniejszych okazów lub w celu pozytywnego marketingu wokół inwestycji czy przedsięwzięcia. Za każdym razem w procesie przesuwania powinni uczestniczyć specjaliści z doświadczeniem tak, by zadbać o szczegóły związane z fizjologią drzewa, a dzięki temu zwiększyć szanse na dalsze trwanie okazu w nowym miejscu.

[ESC] lub kliknij